Tot 2023 was het als directeur grootaandeelhouder (DGA) in veel gevallen mogelijk om onbelast grote bedragen te lenen vanuit de eigen onderneming. Dit was en is een aantrekkelijker alternatief in vergelijking met het laten uitkeren van dividend. Bij een dividenduitkering moet je namelijk afrekenen met de Belastingdienst, en dat hoeft bij het lenen van de vennootschap niet. Door het te lenen is er dus een fiscaal voordeel te behalen. Sinds 1 januari 2023 is de constructie nog steeds mogelijk, maar wel met kleinere bedragen.
Een BV mag onder voorwaarden geld uitlenen
Een BV mag geld uitlenen aan de DGA of aan een willekeurige ander. De Belastingdienst wil voorkomen dat DGA’s en andere entiteiten met een aanmerkelijk belang (of een verbonden persoon) misbruik maken van de mogelijkheden. Om vast te stellen of er sprake is van excessief lenen stelt de Belastingdienst de vraag: Zou de BV de lening ook onder dezelfde condities verstrekken aan een willekeurige ander? Als hierop het antwoord “Nee” is, kan er sprake zijn van bevoordeling waarover inkomstenbelasting betaald moet worden. Om de discussie hierover te ontlopen, is de wet excessief lenen bij eigen vennootschap aangenomen.
Wat houdt de wet excessief lenen in?
De wet excessief lenen DGA heeft invloed op leningen van een DGA en eigenaren van een aanmerkelijk belang in een bedrijf, voor zover de leningen meer bedragen dan 700.000 euro. Ook leningen verstrekt aan een verbonden persoon tellen hierin mee. Het meerdere boven dit bedrag wordt belast als inkomen uit box 2. Alle schulden tellen hierbij mee, behalve de eigen woningschuld waar een recht van hypotheek op zit. Vorderingen op de BV worden niet verrekend met de openstaande schulden.
Eerste toetsing op de nieuwe wet is op 31 december 2023
Eind 2022 is het wetsvoorstel aangenomen door de Eerste Kamer. De eerste peildatum was op 31 december 2023. Ondernemers hebben dus tot de laatste dag van 2023 de tijd om de gevolgen van de nieuwe wet in te schatten en om eventueel actie te ondernemen. De wet is ingegaan per 1 januari 2023, maar het toetsmoment duurt daarna nog bijna een jaar. Samen met de accountant kun je de gevolgen bespreken en veranderingen doorvoeren als de gevolgen van de nieuwe wet groot zijn.
Voorbeeld: gevolgen van de Wet excessief lenen
Een DGA heeft op 31 december 2023 bestaande schulden bij zijn BV openstaan van 850.000 euro. Hierdoor gaat de Belastingdienst uit van een fictief regulier voordeel en wordt een deel dus belast. De lening heeft fiscale gevolgen voor de DGA. Een bedrag van 150.000 euro wordt in aanmerking genomen als inkomsten in box 2. De DGA moet dus belasting betalen over dit bedrag. In de belastingaangifte moet de DGA 150.000 euro (extra) opgeven in box 2. Als op 31 december 2024 de lening hoger is dan 850.000 euro, moet er in 2024 afgerekend worden over het meerdere boven de 850.000 euro. De heffing in box 2 bedraagt 26,9% (2023). Er is dus een groot financieel belang om aandacht te besteden aan de gevolgen van de wet.
Bijzonderheden over de wet excessief lenen
Krijg inzicht in de leningen en bespreek ze met de accountant
Ondernemers doen er verstandig aan om de nieuwe wet door te spreken met de boekhouder of de accountant. Ook als wordt vermoed dat er geen substantiële uitstaande leningen zijn, is het toch verstandig om het te overleggen. Na 31 december kunnen de financiële gevolgen namelijk groot zijn. Vooraf actie ondernemen kan een onnodige belastingheffing voorkomen.
Geld lenen bij commerciële geldverstrekkers
Ondernemers kunnen onder gunstige voorwaarden en tegen een redelijke rente geld lenen bij geldverstrekkers. Het kan bijvoorbeeld gaan om een zakelijke financiering of om een bedrijfshypotheek. Er zijn ook alternatieve leenvormen die interessant kunnen zijn. Je kunt ook geld lenen via crowdfunding of investeringsfondsen.
Veelgestelde vragen
Sinds 1 januari 2023 bestaat de wet die een lening van een vennootschap aan een DGA, bezitters van een aanmerkelijk belang en verbonden personen kan belasten. Lenen bij de eigen vennootschap mag zonder fiscale gevolgen tot een bedrag van 700.000 euro. Over het bovenmatige deel kan een heffing volgen in box 2. De heffing bedraagt berekend over het jaar 2023 maar liefst 26,9%.
De maximale lening uit een BV zonder fiscale consequenties bedraagt 700.000 euro. Bij een hogere lening kan er een heffing worden opgelegd door de Belastingdienst. De heffing kan ook volgen als een DGA een lager bedrag heeft geleend, maar de DGA heeft samen met de fiscale partner, de kinderen of andere verbonden personen een hogere lening dan 700.000 euro uit staan.
