Wat is een faillissement?
Stel: jouw bedrijf heeft financiële problemen. Dit kan komen omdat er te weinig geld binnenkomt. Of een grote lening bij de bank kan niet meer betaald worden. Ofwel: er zijn geen financiële middelen om de rekening(en) te kunnen betalen.
Een failliet verklaring: hoe gaat dat?
Dus, hoe werkt een faillissement? Bij een dreigend faillissement kan je zelf faillissement aanvragen bij de rechtbank. Maar dit kan ook gedaan worden door schuldeisers. Dit is een bedrijf of persoon waar jij geld aan schuldig bent. Stel: de schuldeiser heeft een openstaande vordering en deze wordt niet betaald. Verder kan het Openbaar Ministerie op verzoek van de schuldeisers jou en/of jouw bedrijf failliet verklaren.
Ben jij niet meer in staat om zelf betalingsafspraken te maken met de schuldeisers? Er wordt dan vanuit de rechtbank een curator benoemd. Een curator wordt door de rechter gekozen en voert het beheer uit over alle bezittingen en schulden van jouw bedrijf. Voor de administratie blijf je overigens wel zelf verantwoordelijk, maar hiervan moet de curator wel op de hoogte gesteld worden.
Ofwel: deze curator beslist over jouw geld. De rechter commissaris houdt toezicht over het faillissement en voor het uitvoeren van bepaalde handelingen zal de curator toestemming moeten vragen aan deze commissaris.
Er is altijd de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak. Weer een andere rechter bepaalt dan of de faillissementsaanvraag terecht is. Ook heb jij de kans je tijdens deze zitting in de rechtbank te verdedigen of aan te tonen dat je de schuldeisers wél kan betalen. De kans dat je failliet verklaart wordt is er overigens nog steeds in dat geval.
Wat is de uitkomst van een faillissementsprocedure?
In principe kan deze procedure op twee manieren eindigen. Voor het maken van de uitspraak wordt er gekeken naar de opbrengst van baten (ander woord voor inkomsten). Zijn er onvoldoende inkomsten om een bedrag uit te kunnen keren aan anderen dan de boedelschuldeisers? Wanneer dit wordt geconcludeerd kan het faillissement opgeheven worden bij gebrek aan baten. De boedelkosten kunnen dan niet betaald worden, zoals bijvoorbeeld het salaris van de curator.
Een rechtspersoon bestaat vanaf dat punt niet meer. Gaat dit om een natuurlijk persoon? Vrijwel alle faillissementen eindigen door opheffing bij gebrek aan baten. In de realiteit eindigen de meeste faillissementen door opheffing bij gebrek aan baten.
Stappen na failliet verklaren
De curator kijkt wie er betaald moeten worden en rangschikt dit ook naar prioriteit. Zo worden bestaande schulden als eerste betaald, met stip bovenaan belastingschulden. Vervolgens wordt er gerechtelijk beslag gelegd op het vermogen. De curator doet vervolgens een voorstel.
Geen akkoord? Insolventie
Het kan zo zijn dat de bank of de schuldeisers niet akkoord gaan met het voorstel van de aangewezen curator. Wanneer dit het geval is heet dit ook wel insolventie. Wanneer je je eigen faillissement wil aanvragen, kun je dit ook doen door zelf een afspraak te maken met de griffier. Dit doe je op de afdeling insolventies van de rechtbank. Hiermee wordt dan eigenlijk gezegd dat jij niet kan betalen. Jouw eigendommen (zoals een auto of werkvoertuig bijvoorbeeld) worden dan verkocht, en hier worden de schuldeisers vervolgens (gedeeltelijk) van betaald.
Centraal Insolventieregister (CIR)
Wanneer de rechtbank uitspraak heeft gedaan wordt dit geregistreerd in het CIR. Hier kan jij nagaan of een persoon/organisatie failliet verklaard is. Ook wordt het faillissement bekend gemaakt in de Staatscourant. Er is dan ook kans dat dit in een landelijk dagblad terecht komt.
Wel akkoord? Homologatie
Gaan de schuldeisers wel akkoord met het voorstel? Dan moet dit door de rechtbank worden goedgekeurd. En ook daar is weer een naam voor: de homologatie. Je betaalt de schulden af zoals is afgesproken door de curator.
Surseance van betaling
Wanneer jij schulden tijdelijk niet kan betalen kan je ook een surseance van betaling aanvragen. Je krijgt dan 1,5 jaar uitstel om jouw schulden te betalen. Dit geeft je ook wat meer ademruimte om je financiële zaken op orde te krijgen.
Verschil faillissement per rechtsvorm
Ons kikkerlandje kent verschillende rechtsvormen. Van de meest voorkomende rechtsvormen bespreken wij hieronder hoe een faillissement in zijn werk gaat.
B.V.
Allereerst heb je de BV’s. Deze afkorting staat voor Besloten Vennootschap. Wanneer een BV failliet gaat heeft dit niet betrekking op een persoon (of personen). In slechts één geval wordt de bestuurder van een BV wél aansprakelijk gesteld voor de gemaakte schulden: bij wanbeleid.
De BV houdt op te bestaan en alle bezittingen worden geliquideerd. Dit houdt in dat alle bezittingen verkocht worden en dat de opbrengst wordt gebruikt om schulden van te betalen.
Eenmanszaak
Een faillietverklaring heeft voor een eenmanszaak hele andere gevolgen. Jij wordt dan persoonlijk failliet verklaard en niet het bedrijf. Jouw privévermogen kan dan worden gebruikt om schuldeisers van te betalen, evenals het bedrijfsvermogen.
Je kan er ook voor kiezen de schuldsanering in te gaan. Eerste levensbehoeften zoals een dak boven je hoofd en eten vallen niet onder het faillissement. Dit zal niet je volledige inkomen zijn, omdat je uiteraard nog jouw vaste lasten moet kunnen betalen (zoals huur en boodschappen).
VOF
Vennootschap onder Firma is ook een rechtsvorm waarbij faillissement bestaat. Je werkt dan met meerdere vennoten in een bedrijf en iedereen is gedeeltelijk eigenaar. Bij een faillissement worden alle vennoten failliet verklaard. Ook de VOF zelf krijgt een faillietverklaring.
N.V.
Tot slot bespreken we nog de gevolgen bij een NV (Naamloze Vennootschap). Het kapitaal van een NV is verdeeld in meerdere aandelen. Deze aandelen zijn in het bezit van de aandeelhouders. Het bedrijf gaat dan failliet, de aandeelhouders persoonlijk niet.
Veelgestelde vragen
In het geval van een faillissement wordt er door de rechtbank vastgesteld dat jij jouw schulden niet meer betaalt, met als reden dat hier geen geld voor is.
Een faillissement is simpel gezegd het beslag op jouw inkomsten en bezittingen. Dit kan gelden voor een bedrijf, persoon of beide afhankelijk van de rechtsvorm.
Een gezond bedrijf kan nauwelijks failliet gaan. De enige manier waarop een bedrijf failliet gaat is als het bedrijf een langere tijd ‘ongezond’ is, geen winst meer maakt en leningen niet meer kan betalen.
